Nie na fali a na hali - normy oświetlenia w powierzchniach magazynowych
Modernizacja oświetlenia powinna wiązać się nie tylko z oszczędnościami. Ale i z… normami. Muszą być spełnione określone wymagania, aby uniknąć kar za nieprawidłowe warunki w obrębie powierzchni magazynowej.
Czy opłaca się samemu kupować tuby ledowe, czym jest współczynnik UGR albo ile magazynów spełnia normy względem alejek?
O tym wszystkim dowiecie się z najnowszego odcinka “Nie na fali, a na hali”, czyli wszystko, co powinniście wiedzieć o modernizacji oświetlenia na magazynie. Dziś Sylwia Jagódka (COO w Magazyny 123 i broker nieruchomościowy) wraz z Kamilem Frątczakiem (Ekspert oświetlenie przemysłowego Luxon) poruszają temat niezwykle ważny – normy oświetlenia. Przeczytajcie lub posłuchajcie, a jeśli w ogóle interesuje Was temat modernizacji oświetlenia na magazynie, nie zapomnijcie zaobserwować playlisty tutaj ➡️ tutaj
Kamil Frątczak: Cześć! Witamy w kolejnym odcinku Nie na fali mitów i powierzchniowych informacji, a na hali konkretnie i praktycznie o modernizacjach oświetlenia w magazynie. Ja nazywam się Kamil Frątczak, jestem ekspertem w oświetleniu przemysłowym. Ze mną jest oczywiście niezastąpiona Sylwia.
Sylwia Jagódka: Sylwia Jagódka, broker nieruchomości przemysłowych. Dziś razem z Kamilem chcemy porozmawiać o normach, przepisach, o rodzajach oświetlenia. Po prostu chcemy wejść w temat nieco głębiej.
K: Dokładnie tak. Porozmawiamy dzisiaj o normach i wymaganiach w przestrzeniach magazynowych. Chcemy, by rozwiązania, które wdrażają nasi klienci, były oszczędne, ale nie kosztem norm i przepisów. To jak? Zaczynamy!
20% zapasu - dlaczego każdy projekt oświetlenia powinien posiadać współczynnik konserwacji?
S: Użytkownicy powierzchni magazynowych, powierzchni przemysłowych wykazują różne zapotrzebowanie w zależności od branży, przechowywanego towaru czy wykonywanej operacji w zakresie oświetlenia. Różne cele, różne potrzeby. Ale jest coś, co łączy wszystkich, czyli właśnie normy i bezpieczeństwo. Co w tym zakresie powinniśmy wiedzieć, przymierzając się do wymiany oświetlenia w magazynie?
K: Przede wszystkim każdy projekt powinien posiadać tak zwany zapas. Co to znaczy zapas? Zapas w tej branży nazywamy współczynnikiem konserwacji. Każdy projekt, który jest przekazywany do właścicieli czy zarządców magazynów, powinien go posiadać.
Zapas projektowany w powierzchniach magazynowych to 20%, a wartość ta bierze się z tego, iż bardzo często odbicia i poziom pochłaniania przedmiotów jest na tyle duży, że gdybyśmy projektowali bez tego współczynnika konserwacji, to po prostu natężenie mogłoby nie wyjść na obiekcie.
Jeżeli projektujemy obiekt na 200 luksów i mamy zapas 20%, to oczywiście zdarza się, że jesteśmy w stanie prześwietlić o te 30 czy 40 luksów powierzchnie. Jednak co w przypadku, jeżeli oddamy obiekt i nie wyjdzie te 200 luksów?
Zapas musimy zakładać przede wszystkim z trzech powodów. Pierwszy – oprawa się starzeje, drugi – oprawy są narażone na zabrudzenia, trzeci – musimy brać pod uwagę ilość pochłanianego światła.
I tutaj zatrzymam się na chwilę przy ostatnim punkcie, podając przykład. U jednego z naszych klientów na magazynie jest zamontowany czarny stretch. Uwierzcie – pochłania on naprawdę dużo światła. Jeden tak niepozorny element, a już mamy mniejsze odbicie.
Jakie są normy oświetlenia względem alejek w powierzchniach magazynowych?
K: Tak, precyzują i aby dobrze wprowadzić Was w temat, zacznę od tego, czym są luksy.
Lux z łacińskiego oznacza światło i jest to jednostka natężenia światła w układzie SI. Idąc dalej, chodzi o to, żeby to natężenie było równomierne i spełniało normy.
Aby jeszcze bardziej to zobrazować, przygotowałem slajd z wycinkiem dotyczącym obszarów wewnątrz budynku. Są tu opisane normy obszarów magazynowych wewnątrz budynku z regałami.
Przejścia z obsługą powinny posiadać 150 luksów. I jest to taka wartość, do której nawiązuje większość modernizacji. Niestety zdradzę Wam, że 90% audytów budynków nie spełnia tej normy. Często nawet o 50%.
Pomiary pokazują natężenie między 50 a 75 luksów. Więc ta norma na tradycyjnym oświetleniu jest niewystarczająca.
Dlaczego magazyny nie spełniają norm w alejkach magazynowych?
S: A jakie są powody, dla których magazyny nie spełniają tej normy?
K: Dlaczego nie spełniają normy? Przede wszystkim wynika to z:
- braku konserwacji obecnych źródeł,
- braku wymiany,
- częstych awarii,
- starości lamp,
no i często braku podnośnika, który też jest kosztowny i naprawdę niewielka część magazynów może sobie na to pozwolić. Jest to najczęściej taki podnośnik nożycowy, który ułatwia działowi wewnętrznemu wymianę takich źródeł.
Podnośniki tego typu można spotkać jedynie w obiektach, gdzie magazyn jest częścią jakiejś hali produkcyjnej zakładu. Natomiast, gdy rozmawiamy stricte o powierzchniach magazynowych i halach wolnostojących, to tu rzadko kiedy jest spotykane takie urządzenie na obiekcie.
Jakie są normy względem magazynów zaregałowanych i stref pustych?
S: Czyli niewłaściwa konserwacja lub po prostu zaniedbanie, zaniechanie w tym zakresie może spowodować, że to oświetlenie nie spełnia tych norm. Choć wydawało się, że gdy wchodziliśmy do magazynu, to miejsce je spełniało.
Teraz mówimy o oświetleniu w jednej części, a więc w przejściu, w ścieżkach, które na pierwszy rzut oka (czy ucha), mogłoby się wydawać tylko korytarzem. Ale tak naprawdę to tu odbywa się cała operacja.
K: Tak, to jest jedno z najczęściej spotykanych miejsc, czyli miejsca z regałami i obszary pakowania i wysyłania, czyli tak zwane doki przeładunkowe. I tu znowu – te przestrzenie są w takiej tolerancji 15 – 20% do 80% na rzecz właśnie regałów.
Co innego, gdy pojawia się magazyn, który nie ma regałów wysokiego składowania, a wiemy, że takie przypadki też się zdarzają. Wówczas mówimy po prostu o strefach otwartych, czyli miejscach, gdzie mamy około 100 luksów.
Światło w tych obszarach może być na trzykrotnie niższym poziomie od obszarów pakowania i wysyłania, gdzie jest więcej prac precyzyjnych, pracy ze skanerem. Chyba że mamy tutaj stale zajęte powierzchnie – wówczs norma mówi o 200 luksach.
Czy samodzielna wymiana tub ledowych w obecnym oświetleniu się opłaca?
S: Poziom oświetlenia w związku z tym powinien być różny dla różnych operacji wykonywanych na danej powierzchni. Powiedz proszę – co możemy zrobić, aby faktycznie ten poziom oświetlenia był utrzymany we właściwej normie?
K: Po pierwsze musimy zacząć od projektu, który zobrazuje nam utrzymanie tych norm. Po drugie – musimy zadbać o właściwy montaż. Po trzecie – musimy pamiętać o konserwacji opraw. I tu zatrzymam się na chwilę i pomówię o tym, co dzieje się, gdy klienci decydują się na tańsze rozwiązania, na tańsze ledy (tuby ledowe do obecnych opraw). W tym celu przytoczę taki oto przykład:
Widzimy tu case z magazynem, który pracuje od poniedziałku do soboty w trybie ciągłym. Mamy 300 dni pomnożone przez 24 godziny na dobę, co oznacza, że czas pracy magazynu to 7200 godzin. A 7200 godzin pomnożone przez pięć lat daje nam wartość 36 000 godzin.
Pierwsza pozycja, którą widzimy, są to tuby ledowe, o średniej żywotności 20 000 godzin, co przy ilości pracy na magazynie daje nam 3 lata.
Z kolei druga pozycja to alternatywa w postaci czołowych opraw od firmy Luxon. To oprawa ultra, z dedykowaną optyką do oświetlenia alejek magazynowych. Jej żywotność znajduje się na poziomie 120 000 godzin, co w przeliczeniu na ten magazyn daje 17 lat.
S: Niesamowita różnica. Ale powiedziałeś, że jest to tuba dedykowana do oświetlenia alejek, tak?
K: Może inaczej – ona nie jest dedykowana, tylko jest zamiennikiem.
Najważniejsza przy wymianie 1:1 jest po prostu długość tuby i moc – a klienci niejednokrotnie dobierają ją na zasadzie chybił trafił.
Zakupywane samodzielnie tuby często nie posiadają fotometrii. I co gorsza – Klient nie jest w stanie oszacować ile luksów będzie, a co za tym idzie – czy oświetlenie będzie zgodnie z normą, Zatem – mimo pozornej, “oszczędnej” wymiany Klienci dużo ryzykują i naprawdę – w większości przypadków nie spełniają tychże norm.
Taka sytuacja ma najczęściej miejsce w magazynach powyżej 5 6 metrów, gdzie optyka dla oświetlenia gra znaczącą rolę.
Czy każdy magazyn powinien wymieniać oświetlenie 1:1?
S: Właśnie – poruszyłeś kolejny, bardzo ważny temat, czyli niekoniecznie wymieniamy oświetlenie jeden do jednego. Czy może mieć znaczenie nie tylko długość lampy, którą instalujemy, którą zawiesimy w miejscu starego oświetlenia? Czy inne szczegóły też mają znaczenie? Wspomniałeś o rozproszeniu światła. Czy wszystkie LEDy świecą tak samo?
K: No nie, nie świecą tak samo.
Dlatego ten kąt rozsyłu jest tak istotny. Po prostu – przy konkretnej wysokości musimy posługiwać się optykami, odnośnikami w lampach.
Tutaj znów powtórzę – aby norma była spełniona, musimy wrócić do projektu. Więc nie ma tutaj odpowiedzi, że każdy magazyn ma być zrobiony jeden do jednego czy jeden za dwie, czy dwie za jedną. Musimy wykonać tutaj przede wszystkim audyt i projekt w takim programie Delux.
Barwa światła - dlaczego jest tak istotna?
S: A co z barwą światła? Czy ona ma znaczenie dla odbiorcy, dla użytkownika, dla jakości wykonywanej operacji?
K: Zdecydowanie. Na pewno nie może być to barwa zbyt ciepła, czyli wchodząca w te 3000 Kelvin i niższa ze względu na to, że wytwarzanie melatoniny przy takim ciepłym świetle powoduje znużenie.
Możemy sobie to zaobserwować w domu – wieczorem, gdy siadamy przy cieplejszym świetle, barwie 2700-3000 Kelvin nasze ciało bardziej się uspokaja i wycisza.
Co innego, gdy odpalilibyśmy światło zimniejsze, a więc powyżej 6000 Kelvin. W takich warunkach wytwarza się kortyzol w organizmie, który go pobudza.
Zatem, z mojego doświadczenia najbardziej optymalną barwą światła jest ta w okolicach 4000 Kelvin. Choć nie ukrywam – zdarzają się klienci z farmacji, którzy ze względu na produkcję są nauczeni barwy bardziej białej, czyli 5000 Kelvin. I taką też wybierają.
Efekt olśnienia - czym jest?
S: A co z efektem olśnienia i olśnienia od blasku?
K: Bez wątpienia jest to kolejny z problemów, jakie wynikają z nieumiejętnej wymiany opraw ledowych. Nie mówię tu o tubach ledowych, ale o prawach okrągłych typu highbay – z takimi modernizacjami spotykam się u klientów.
Te oprawy mają dość wysoki efekt olśnienia (tak zwany parametr UGR), który powoduje dyskomfort pracy magazyniera. Wczujmy się w niego – pracuje cały czas na regale, podnosi głowę do góry i przy okrągłych oprawach, które mają dość skumulowaną moc na małej powierzchni, może czuć się właśnie oślepiony.
Więc tu sami sobie możemy dopowiedzieć, jakie mogą być tego skutki. I tu niestety klienci rzadko mierzą ten pomiar – najczęściej wracają z tym olśnieniem dopiero do dostawcy już po montażu i wykonaniu prac.
W Luxon, aby temu zapobiec, zdecydowanie zalecamy lampy, które są konstrukcji liniowej. Wydłużamy lumen i waty na powierzchni, co w ogólnym rozrachunku powoduje u pracowników większy komfort pracy.
S: Poruszyliśmy dziś w materiale kilka istotnych elementów. Powiedzieliśmy o normach i bezpieczeństwie. Zauważyłeś jednak, że te normy są różne dla różnej jakości powierzchni. Należy pamiętać, że bardzo często wchodzimy do magazynu, kiedy on jest pusty. Zajmujemy powierzchnie otwarte, niezaregałowane, niezatowarowane.
S: Oświetlenie w tych magazynach oczywiście spełnia normy, o których powiedział Kamil. Natomiast każdy nasz ruch, każde wypełnienie regałem, towarem, ludźmi, ścianką działową (mniejszą czy wyższą), powoduje, że to oświetlenie, może już tych norm w pełnym zakresie nie spełniać.
W związku z tym pamiętajcie Państwo: LED LEDowi nierówny. Wymiana oświetlenia niekoniecznie jeden do jednego.
I to, co jest bardzo ważne i co zaleca się w przypadku rozważania realizacji wymiany oświetlenia, to przede wszystkim konsultacja, kontakt z ekspertem w tej dziedzinie. Ekspert nie tylko pomoże Państwu wybrać właściwe oświetlenie – zresztą to będzie pewnie efektem dłuższych rozmów, ale przede wszystkim pomoże Wam zweryfikować efektywność Waszych planów i działań w tym zakresie.
K: Dokładnie.
Życzę więc wszystkim wdrożenia dobrych produktów – najlepiej produkowanych na terenie Unii Europejskiej, co daje też poniekąd jakąś gwarancję tego, że to oświetlenie zostanie dobrane. Ale wymagajmy przede wszystkim konkretnych projektów, dialogów, które obrazują normy. Na pewno tych rzeczy jeszcze jest więcej, ale dziś skupialiśmy się na normach. I tego się trzymajmy.
S: Temat będziemy rozwijali w czasie kolejnych spotkań. Na pewno będziemy prezentowali Państwu konkretne casy i przykłady. Liczymy też, że będziemy mogli spotkać się w magazynie na konkretnej realizacji.
K: Dziękujemy wszystkim za uwagę i do zobaczenia w kolejnym odcinku.
S: Dziękujemy pięknie, do zobaczenia!
Sprawdź jak szybko zwróci się modernizacja na LED w Twoim przedsiębiorstwie, zamów bezpłatną kalkulację oszczędności
