Czy wiesz, że systemy sterowania oświetleniem dostarczają dodatkowych, 20% oszczędności? To rozwiązanie na miarę rosnących cen. Jednak jest coś jeszcze – komfort i bezpieczeństwo pracowników. Sprawdź, jak system sterowania światłem wpływa na jakość pracy, a przede wszystkim – poznaj na czym polega praca systemu DALI.
Co to jest DALI?
Zanim przejdziemy do tego jak tak naprawdę działa DALI albo jakie są zalety zastosowania sterowania oświetleniem – odpowiedzmy sobie na pytanie: czym tak naprawdę jest DALI?
DALI, czyli „Digital Addressable Lighting Interface”, to zaawansowany system zarządzania oświetleniem, który idealnie sprawdza się w środowisku hal magazynowych i produkcyjnych. Umożliwia on dokładne, bezprzewodowe sterowanie oświetleniem (każdym punktem!) w obiekcie, co jest kluczowe dla dużych przestrzeni, takich jak hale.
Dzięki indywidualnym adresom, przypisanym do każdego elementu oświetleniowego, system sterowania światłem DALI pozwala na szczegółowe dostosowanie poziomu oświetlenia do konkretnych zadań lub obszarów roboczych, zapewniając optymalne warunki pracy i bezpieczeństwo. W halach magazynowych i produkcyjnych, gdzie potrzeby oświetleniowe mogą się znacznie różnić w zależności od sekcji, czasu i rodzaju wykonywanych zadań, system DALI oferuje możliwość programowania scenariuszy oświetleniowych. Może automatycznie dostosować jasność w odpowiedzi na obecność pracowników lub zmieniające się naturalne warunki oświetleniowe, co przekłada się na znaczne oszczędności energii.
Ciekawostka
Protokół DALI jest tworzony w ramach współpracy największych firm i aktualnie jest standaryzowany przez organizację w ramach normy IEC 62386. Wszystkie elementy systemu DALI powinny być certyfikowane w ramach tej normy (tzw. standard DALI). Z kolei całość komunikacji pomiędzy urządzeniami opiera się za pomocą niskonapięciowego, dodatkowego przewodu dwużyłowego, w którym urządzenia komunikują się między sobą w sposób dwukierunkowy.
Posłuchaj o oszczędnościach płynących z technologii DALI
- zasilacz/zasilacz magistrali DALI (dawniej statecznik, np. magnetyczny do świetlówek w oprawach starszego typu) – jest wyposażony w płytkę, na której osadza się diody LED.
Co jest wynikiem połączenia tych dwóch elementów? Oprawa oświetleniowa DALI.
- sterowniki DALI – mogą one pochodzić od różnych dostawców. Dzięki nim możliwe jest sterowanie opraw poprzez interfejs DALI (czy też za pomocą modułu sterującego DALI)
- czujniki DALI – na czujniki składają się czujniki obecności i czujniki natężenia światła. Ich praca polega na automatycznym dostosowaniu oświetlenia do obecności ludzi oraz zmian w naturalnym oświetleniu.
Należy mieć na uwadze, że sterowanie oprawami zapewniają również aplikacje sterowania DALI. Możliwe jest także łączenie ich z innymi systemami zarządzania oświetleniem, na przykład z poziomu BMS
Mateusz Foryś
Ekspert ds. Systemów Sterowania
Sterowanie DALI zasada działania systemu
Digital Addressable Lighting Interface, a inteligentne zarządzanie budynkiem
DALI (Digital Addressable Lighting Interface) jako inteligentny system oświetlenia, zapewnia sprawną komunikację. Działa między pojedynczymi oprawami oświetleniowymi lub grupami opraw a systemem sterującym, za pośrednictwem urządzeń peryferyjnych, bądź innych, posiadających aplikację mobilną. Cała komunikacja zatem odbywa się w tzw. sieci DALI, która jest alternatywą dla tradycyjnych układów opierających się na standardzie 1-10V.
Aby jeszcze bardziej wyjaśnić Ci sposób działania tego systemu – pomówmy chwilę o schematach połączenia, możliwościach i zasadach działania.
DALI - jak powinien wyglądać schemat połączenia?
Poniżej przedstawiłem rysunek techniczny, który ukazuje wszystkie elementy systemu DALI składające się na sieć.
Widzimy, że system składa się z różnych komponentów, które są połączone przewodami (np. YDY 2 x 1,5 mm2). Na górze widoczny jest switch LAN z pięcioma portami, który służy do komunikacji sieciowej z urządzeniami sterującymi lub monitorowania systemu.
Pod switchem umieszczone są dwa sterowniki DALI – każdy podłączony do własnej linii magistrali DALI. Linie te są przedstawione w różnych kolorach, co sugeruje, że mogą kontrolować różne obszary lub grupy oświetleniowe. Każda z linii DALI łączy się z różnymi magistralami oznaczonymi jako „Magistrala DALI – R1M1”, „Magistrala DALI – R1M2”, i tak dalej, co wskazuje na segmentację systemu na różne strefy lub piętra.
Na każdej magistrali DALI podłączono różne urządzenia końcowe, takie jak panele przyciskowe, czujniki ruchu i przede wszystkim oprawy oświetleniowe LED DALI, które są indywidualnie adresowane. Oprawy te są numerowane, co pozwala na ich łatwą identyfikację w systemie. Linie zasilające (PEN L) są przedstawione w kolorze czerwonym, a linie neutralne (N) w kolorze niebieskim, co odpowiada standardowym konwencjom kolorystycznym w schematach elektrycznych.
WSKAZÓWKA
Zwróć uwagę, że każdy element jest dokładnie oznaczony, co pomaga w identyfikacji i lokalizacji w ramach całej instalacji. Schemat pokazuje również, że system DALI jest modułowy i może być rozszerzony o kolejne elementy lub strefy, co jest typowe dla skalowalnych systemów zarządzania oświetleniem (moduł DALI multimaster).
Zasada działania protokołu DALI
Analizując dokładnie rysunek techniczny, poniekąd odpowiedziałem Ci już w jaki sposób działa protokół DALI. Kluczem jest to, że każda z opraw oświetleniowych posiada swój indywidualny adres (system oświetlenia awaryjnego również).
To ogromny atut tego systemu, ponieważ na tej podstawie mamy możliwość odwołania się oddzielnie do każdej lampy oświetleniowej i dowolnie możemy zmienić jej parametry. Co ważne, w tym układzie przepływ informacji działa dwukierunkowo, tzn. że mamy możliwość regulowania pracy oświetlenia poprzez osprzęt sterujący, który może także zbierać i analizować informacje pozyskane z dodatkowych czujników umieszczonych przy lampach.
Ponadto, w ramach jednej magistrali (a jak już wiesz może być ich przynajmniej kilka) DALI daje możliwość grupowania opraw w zależności od potrzeb oświetleniowych danego obszaru. Jak to działa? Przykładowo, potrzebujesz oświetlić przestrzeń biurową światłem o wyższym natężeniu, a obszar związany z komunikacją zrealizować na bazie czujników ruchu i obecności – w przypadku tego protokołu jest to możliwe i jednocześnie bardzo proste.
Ciekawostka
Rysunek techniczny, który widziałeś przedstawia halę magazynową wysokiego składowania. Dolna część magazynu została doświetlona światłem naturalnym poprzez świetliki. W takiej sytuacji w LUXON rekomendujemy wykorzystanie czujników obecności i światła.
Po wykryciu ruchu oprawy rozświetlają się do zadanej wartości i dostosowują natężenie oświetlenia względem światła dziennego. Po opuszczeniu pola detekcji czujniki wygaszają oprawy i przechodzą w stan czuwania.
Z kolei w górnej części magazynu, gdzie jest wyłącznie światło sztuczne zostały zastosowane czujniki obecności. Po wykryciu ruchu w alejce, czujniki rozświetlają oprawy do zadanej wartości i utrzymują poziom świecenia przez określony czas.
Możliwości protokołu DALI
Wiesz już czym jest, a także jakie są funkcje DALI zatem czas pomówić o korzyściach. Najważniejsze z nich to oszczędność, komfort i bezpieczeństwo pracy oraz łatwość obsługi. Interfejs DALI jest naprawdę intuicyjny i przejrzysty.
Zalety nowoczesnych systemów sterowania oświetleniem
Mniejsze zużycie energii
Oszczędności to clou – każdy właściciel ich się dopatruje. A zastosowanie inteligentnego sterowania oświetleniem LED to doskonały sposób na jeszcze większe obniżenie kosztów działalności.
Za pośrednictwem tego rozwiązania możesz zaoszczędzić nawet ponad 90% kosztów związanych z oświetleniem, a dodatkowo zyskać miano przedsiębiorstwa przyjaznego środowisku.
Stare oprawy oświetleniowe
Pobór energii obniżony o około 91% dzięki zastosowaniu czujników ruchu i światła
Bezpieczeństwo i komfort
Bezpieczeństwo to kolejna ważna zaleta. Dzięki sieci DALI możesz elastycznie dostosowywać parametry oświetlenia w danym miejscu, bądź obszarze do charakteru wykonywanej pracy.
Co to dla Ciebie oznacza? Spokój – o pracowników, a także o normy i wymagania, które wymusza prawo. Natomiast sami pracownicy również Ci to wynagrodzą – jakościową pracą, wolną od pomyłek.
Łatwa obsługa, instalacja i modernizacja
Na sam koniec wspomnę jeszcze o intuicyjnej obsłudze. Bo w przypadku DALI regulacja opraw odbywa się z pomocą aplikacji mobilnej lub urządzeń peryferyjnych np. paneli przyciskowych.
Korzyścią inteligentnych systemów sterowania oświetleniem jest możliwość ich integracji i komunikacji z innymi elementami systemu, jak np. wykrywające ruch czy czujniki natężenia światła, co pozwala na szybką i łatwą przebudowę oraz rozbudowę. Oprócz tego, wykorzystując protokół DALI, podczas zmiany aranżacji przedsiębiorstwa nie będziesz musiał wykonywać pełnej modernizacji oświetlenia.
Korzyścią inteligentnych systemów sterowania oświetleniem jest możliwość ich integracji i komunikacji z innymi elementami systemu jak np. wykrywające ruch czy czujniki natężenia światła, co pozwala na szybką i łatwą przebudowę oraz rozbudowę. Oprócz tego, wykorzystując protokół DALI, podczas zmiany aranżacji przedsiębiorstwa nie będziesz musiał wykonywać pełnej modernizacji oświetlenia.
Rysunek przedstawia halę magazynową wysokiego składowania. Dolna część magazynu została doświetlona światłem naturalnym poprzez świetliki. W takiej sytuacji rekomendujemy wykorzystanie czujników obecności i światła.
Po wykryciu ruchu oprawy rozświetlają się do zadanej wartości i dostosowują natężenie oświetlenia względem światła dziennego. Po opuszczeniu pola detekcji czujniki wygaszają oprawy i przechodzą w stan czuwania. W górnej części magazynu, gdzie jest wyłącznie światło sztuczne zostały zastosowane czujniki obecności. Po wykryciu ruchu w alejce, czujniki rozświetlają oprawy do zadanej wartości i utrzymują poziom świecenia przez określony czas.
Mam nadzieję, że od teraz wszystko, co składa się na standard DALI jest dla Ciebie zrozumiałe i przejrzyste. Pamiętaj jednak, że samo wprowadzenie systemu zarządzania oświetleniem to nie wszystko – musisz mieć odpowiednie zaplecze w postaci audytu, który wykaże czy obecna instalacja jest sprawna. Sterowanie nie może współgrać z awaryjnym czy przestarzałym oświetleniem. Moc korzyści przynosi pełna modernizacja, a więc audyt, projekt i wdrożenie.
Nie wiesz jak do tego podejść? Skontaktuj się z nami. Przygotujemy dla Ciebie bezpłatną kalkulację oszczędności.
Masz dodatkowe pytania?
Zadaj je naszemu ekspertowi
Zobacz pozostałe artykuły
Jak wykorzystać sterowanie oświetleniem w fabryce?
Wykorzystanie inteligentnego sterowania oświetleniem w fabryce cieszy się coraz większą popularnością. Wynika to z tego, że łączy się z nim wygoda i często również znaczne oszczędności.
Jakie korzyści wynikają ze sterowania oświetleniem?
Inwestorzy podczas wymiany opraw na LED zastanawiają się jakie korzyści niesie ze sobą sterowanie oświetleniem. Żeby uprościć obsługę wielu źródeł światła i zwiększyć oszczędność energii przeznaczonej na oświetlenie, można zainstalować automatyczny układ regulacji.
Jak bezprzewodowo sterować lampami w hali produkcyjnej?
Sterowanie lampami w hali produkcyjnej jest rozwiązaniem poprawiającym komfort i bezpieczeństwo pracowników przy jednoczesnej minimalizacji zużycia energii. Coraz częściej, budowa czy modernizacja obiektu wiąże się z montażem tego typu instalacji.